شاه اسماعیل صفوی و شاهنامۀ‌‌صفوی
Authors
Abstract:
شاه اسماعیل حکومتی در ایران تأسیس کرد که شالودۀ‌اصلی آن را دیانت وملّیت تشکیل می‌داد. وی جهت ایجاد وحدت ملّی در ایران، مذهب تشیع را رسمیت بخشید. اوقصد داشت پیوند‌های ملّی را در ایران مستحکم‌تر کند. حضور ازبکان در نواحی شرقی و عثمانی درغرب، این ضرورت را ایجاب می‌کردکه حس میهندوستی و وطنپرستی در ایرانیان بیش از پیش تقویت گردد. شاه اسماعیل عقیده داشت تقویت روحیۀ جنگاوری وسلحشوری در رویارویی با دشمن تنها با انگیزه‌های مذهبی تحقق پیدا نمیکند. آثار فراوانی که در دورۀ صفویه، بهویژه شاه اسماعیل اول به تأثیر از شاهنامۀ‌فردوسی پدید‌آمده، مؤیّد این است که فردوسی موردتوجه شاهان و درباریان و مهم‌ترین منبع الهام شاعران و هنرمندان این دوره بوده‌است. به‌گواهی تاریخ، شاه اسماعیل حامی اصلی آثاری است که با محوریّت شاهنامۀ فردوسی شکل‌گرفته‌است. نگارندگان در این پژوهش در پی پاسخ به چرایی این توجّه هستند. ازآنجاکه شاه اسماعیل شیعه‌مذهب است و بنا بر پیشینۀ اعتقادی خود به فردوسی به‌عنوان شاعری شیعه علاقۀ فراوانی داشتهاست، پیش‌فرض این تحقیق این است که شاهان صفوی به‌طور عام و شاه اسماعیل به‌صورت خاص به دلیل شیعی بودن به فردوسی توجه داشته‌اند. بررسیها نشان می‌دهد غیر ازانگیزه های مذهبی، مصالح سیاسی وتمرکزگرایی عامل مهمّ توجه شاه اسماعیل به وحدت ملّی و احیای هویّت ملّی ایران و به‌تبع آن شاهنامه بوده است.
similar resources
تصوف و صوفیان آذربایجان مقارن حضور شاه اسماعیل صفوی
تصوف، با مجموعه‌ای از افکار، آداب و اعمال ویژه خود، که نوعی واکنش مذهبی نسبت به اوضاع سیاسی اجتماعی محسوب می‌شد، در طول تاریخ پر فراز و نشیب اسلام و ایران، از فرهنگ معنوی طبقات جامعۀ اسلامی تأثیر پذیرفت و در قرن دهم هجری، موفق به احراز قدرت دنیوی شد؛ که مصداق بارز آن، ظهور خاندان صوفی مسلک صفوی در سپهر سیاسی ایران بود. دردوره یاد شده، سیاست مبارزه با تسنن، رفتارهای غالیانۀ صوفیان مهاجم قزلباش،...
full textشمس‌الدین گیلانی معلم شاه اسماعیل صفوی واقعیت یا افسانه
چکیده تاریخ صفویان همچنان دارای ابهام و نکات تاریک فراوان است و منابع صفوی با رویکردی رسمی و به تبعیت از سیاست صفویان در موارد زیادی از ارائه اطلاعات لازم خودداری می‌ورزند. در این میان شش سال اختفا و یا حضور اسماعیل صفوی در گیلان از نکات بسیار تاریک اوایل عصر صفوی است. منابع صفوی این مقطع را به ابهام و با کلی‌گویی بازگو کرده‌اندکه مواردی از آن را با مسائل ماورایی مرتبط ساخته‌اند. یکی از موضوعا...
full textواکاوی مناسبات سیاسی صارم‌بیگ موکری با شاه اسماعیل اوّل صفوی
منطقۀ موکریان با داشتن آثار باستانی و تاریخی، از دوران پیش از تاریخ، در بستر حوادث تاریخی غرب ایران، نقشی اثرگذار ایفا کرده است. امارت موکری، در دورۀ آققویونلوها، توسط سیفالدین نامی، در شمال غرب ایران پیریزی شد. با ظهور دولت صفوی، سیاست واگرایی امارت موکری، در تعامل با آن دولت، از زمان صارم‌بیگ به عنوان دومین حاکم این امارت، آغاز گردید که معاصر شاه اسماعیل اوّل صفوی بود. این مقاله، درصدد بررس...
full textخراسان در عصر شاه اسماعیل اول صفوی ( 930-907ﻫ.ق.)
بعد از مرگ تیمور در سال 807ه.ق. و تقسیم امپراتوری او بین مدعیّان تیموری، شهر فرغانه به ظهیرالدین محمّد بابُر از فرزندان عمر شیخ ابن‌ابوسعید محمد‌ابن میرانشاه ابن‌تیمور رسید و وی پس از تصرف سمرقند- پایتخت تیمور- در سال 906ه.ق. با دشمن قدرتمند‌تر از خود- محمّد شیبانی خان ازبک معروف به "شیبک خان" روبرو گردید که در نهایت باعث مهاجرت او به هند و تأسیس سلسله‌ی گورکانیان هند شد. با فروپاشی قدرت تیموریان ...
full textMy Resources
Journal title
volume 15 issue 30
pages 101- 116
publication date 2017-03-14
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023